Recensie: de 10 principes van agile-lean teamcoaching

Deze recensie is oorspronkelijk geplaatst op Managementboek.nl door Rudy Kor

De twee auteurs zijn er in geslaagd een goed leesbaar en praktisch toepasbaar boek te schrijven. Het boek is een mooie combinatie van de verschillende competenties van de twee auteurs: lean en procesverbetering enerzijds en anderzijds coaching.

De inhoudsopgave helpt om selectief c.q. agile je weg door 264 pagina’s te vinden. Ik ben geen beroepsmatige (team)coach en heb ook niet die ambitie. En het boek richt zich eigenlijk alleen in de laatste twee pagina’s op diegene die zich herkennen in het beroepsprofiel van de agile-lean teamcoach. Het boek is meer dan de moeite waard voor ieder die werkt in een team en wil snappen welke dynamiek zich daar afspeelt. Maar ook voor adviseurs en leidinggevenden is het net zo’n relevant boek. Daarnaast verheldert het boek wat nu eigenlijk met agile bedoeld wordt, en deze twee worden gaandeweg in het boek handig vervlochten.

Toen ik het boek in handen kreeg moest ik wel even fronsen, want in de titel van het boek worden agile en lean samengevoegd. Voor mij niet direct voor hand liggend. Want, zoals de auteurs het ook zelf stellen, richt lean zich vooral op het herhaalbaar leveren van dezelfde, steeds iets verbeterde, klantwaarde en richt agile zich op het realiseren van nieuwe dingen van hoge kwaliteit, telkens opnieuw aansluitend bij datgene waaraan een klant behoefte heeft. Hoe dan ook, om het mogelijk te maken dat voorgaande gebeurt is er aandacht nodig voor de kwaliteit van de interactie en leervermogen van teams. En dat, zo stellen de auteurs, is het vakgebied waar teamcoaching zich op richt.

In de agile-lean coachbenadering onderkennen Boers en Lingsma tien principes. Deze gelden zowel voor teams, maar ook voor de organisatie als geheel. Deze invalshoek maakt het ook een bijzonder boek, want niet vaak zie je de combinatie van organisatiekundig denken en teamontwikkeling.  Enkele van de tien principes zijn: harde’ en ‘zachte’ aspecten van samenwerken zijn niet uit elkaar te trekken; betekenisvol bewegen vraagt om principes – methoden en regels zijn hulpmiddelen; klantfocus is de aanjager van verbeterdynamiek en evaluatie en reflectie zijn even belangrijk als actie.

Wat wel verwarrend is dat de titel van het boek De tien principes van agile-lean teamcoaching is, daarmee suggererend dat deze tien principes het leidend indelingsprincipe van het boek zijn. Maar na de toelichting van de tien komen ze niet meer terug. De twintig hoofdstukken volgen namelijk de vier stappen van de PCDA-cyclus.

Als het gaat over de taak van teams bij agile wordt vaak gesproken over een ‘complete teamtaak’. In het boek wordt dit begrip niet gebruikt maar wordt gesproken over de ‘heldere teamopgave’. Hiervan is sprake als het team werkt aan een eenduidig (tussen)resultaat, voor een identificeerbare (in- of externe) klant, waarbij men het hiervoor benodigde werk goed kan overzien en waarbij zo veel mogelijk taken die nodig zijn voor dat resultaat direct bij het team zijn belegd. Daarbij heeft het team voldoende beslis- en regelruimte en is er toegang tot de benodigde informatie. Dus alvorens aandacht te besteden aan het team functioneren, is het belangrijk veel tijd te besteden aan het verhelderen van de taak en de bijbehorende condities.

Team en begeleider/coach krijgen veel theorieën en handige vragenlijstjes waarmee gericht gewerkt kan worden aan het verbeteren van het team functioneren. Daarbij vervult de coach soms de rol van instructeur en kan de coach helpen bij het oplossen van vraagstukken. Als het team wat volwassener is kan gekozen worden voor de rol van begeleider. De opgave van de begeleider is om teams te helpen steeds beter te worden. In hoofdstuk 16 wordt de begeleider opgeroepen om ook zelf regelmatig een check uit te voeren op de eigen bijdrage. Valkuilen en suggesties helpen de lezer daarbij. Want centraal staat in het hele boek: hoe kan ik als teamlid, manager of begeleider/coach morgen meer klantwaarde leveren dan vandaag.

Rudy Kor (1953) is Groninger, organisatieadviseur en auteur van diverse managementboeken. Als senior-partner, is hij werkzaam bij het organisatieadviesbureau Twynstra Gudde.