Opereren maar!

“Wil je een voorstel uitwerken?”

Fijn natuurlijk als je gevraagd wordt om een voorstel te doen voor het begeleiden van een team- of organisatietransitie! Vaak betekent dat een korte briefing met een situatieschets en de mogelijkheid om daar vragen over te stellen. Daarna ontvangt men graag een concreet uitgewerkt voorstel. Wat gaan jullie precies doen, wie is daarbij nodig en hoeveel tijd en geld gaat dat kosten?

De vraag is of dit uiteindelijk oplevert wat nodig is.

Want wat er gebeurt is dit:

• Men beschrijft wat er ongewenst is in de huidige situatie: de communicatie loopt niet goed, een veranderproces loopt vast of er zijn conflicten.
• Men heeft al een beeld van de oplossing. Bij vraagstukken op teamniveau is dat bijvoorbeeld teamcoaching, een training of een inspiratiedag. Op organisatieniveau denkt men aan zelforganisatie, agile werken, werken vanuit de bedoeling of nog wat anders.

Wil je de opdracht krijgen dan is het belangrijk om goed aan te sluiten bij die verwachtingen. Dus het probleem beschrijven zoals dat ervaren wordt en een oplossing die goed verwoordt waar men aan denkt. Liefst met leuke, inspirerende vernieuwende werkvormen waar men echt zin in krijgt.

Terwijl mij na 25 jaar werken in organisaties in transitie wel duidelijk is: wat beschreven wordt als probleem is vaak niet meer dan een symptoom. Er zijn terugkerende patronen die die symptomen veroorzaken. Als je die patronen niet doorbreekt heeft symptoombestrijding maar een kortetermijneffect.

Het is dus maar de vraag op de oplossingsrichting waar men aan denkt, datgene waar men jou voor vraagt, past bij wat er echt aan de hand is. Is ‘agile werken’ de oplossing of gaat het om wendbaar worden? Gaat het wel om nieuwe methoden aanleren? Of is eerst werken aan stabiele ankers een veel betekenisvollere stap? Waarom een structuur van zelforganiserende teams doorvoeren als die potentie en behoefte er bij de betreffende teams nog niet is? Opmerkingen en vragen waar opdrachtgevers niet altijd blij mee zijn.. Die willen vooral graag snel aan de slag.

Boeiend is dat hetzelfde gebeurt bij interne opleiders, veranderaars en team- en organisatiecoaches. Ook die wordt gevraagd om iets te doen aan ‘de slechte communicatie’ of ‘de onderstroom van de verandering’, zonder dat er ruimte is om fundamentelere vragen te stellen. Bijvoorbeeld over het eigen aandeel van een leidinggevende of manager die om het voorstel vraagt.

Vandaag kwam dit ter sprake bij een ziekenhuis waar we samenwerken met een team interne organisatiecoaches. Die kwamen tot een mooie vraag om dit fenomeen bespreekbaar te maken: Ga jij met buikpijn naar de chirurg?

Wil jij zonder nader onderzoek het mes erin laten zetten?
Of wil je -hoe ervaren je chirurg ook is- toch graag eerst een nader onderzoek?

Gelukkig zijn er steeds meer in- en externe opdrachtgevers die dat begrijpen. Die begeleiders inzetten die breder kijken om zo te helpen zien wat er echt speelt en welke stappen nodig zijn om verschil te maken. Om zo samen te bouwen aan organisaties die duurzaam betekenis blijven hebben voor alle stakeholders.

Auteur: Aty Boers